Moya Moya

Moya-Moya

หลอดเลือดงอกใหม่ผิดปกติ (Moya-Moya)

คือ หลอดเลือดเกิดใหม่ขนาดเล็กที่มักพบในตำแหน่งที่มีอาการเจ็บปวด มีการศึกษาก่อนหน้านี้พบว่าในตำแหน่งที่มีการอักเสบเรื้อรัง จะมีหลอดเลือดเกิดขึ้นใหม่ขนาดเล็ก (Neovasculization)  เช่นในสภาวะของจอประสาทตาเสื่อม หรือในเนื้อเยื่อที่ผิดปกติ เช่น เนื้องอก 

เหตุใดหลอดเลือดผิดปกติเหล่านี้จึงทำให้มีอาการปวด? อันที่จริงเป็นหลักพื้นฐานของร่างกายมนุษย์ ที่หลอดเลือดมักจะเกิดไปพร้อมกับเส้นประสาท ดังนั้นในตำแหน่งที่มีหลอดเลือดขนาดเล็กงอกใหม่ผิดปกตินั้น จะมีเส้นประสาทขนาดเล็กงอกตามไปด้วย เป็นสาเหตุทำให้มีอาการเจ็บปวด โดยหลอดเลือดดังกล่าวมักจะพบในผู้ป่วยที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป หรือในผู้ป่วยอายุน้อยที่มีการบาดเจ็บซ้ำๆ จากการทำงาน หรือการเล่นกีฬา หลอดเลือดงอกใหม่ผิดปกติเหล่านี้มักจะไม่หายไปด้วยการรักษาด้วยวิธีกินยา หรือการประคบเย็น

การใส่สายสวนเพื่อรักษาภาวะหลอดเลือดงอกใหม่ผิดปกติ (Catheterization)

            เป็นการรักษาที่ต้องทำในห้องเอ็กซเรย์หลอดเลือด โดยใช้สายสวนหลอดเลือดไปยังตำแหน่งที่มีอาการเจ็บปวด โดยแพทย์สามารถมองเห็นสายสวนเคลื่อนไปตามหลอดเลือดได้จากจอรับภาพจากเครื่องเอ็กซเรย์เมื่อสายสวนเคลื่อนไปยังจุดที่ต้องการ จะทำการฉีดสารทึบรังสีเพื่อดูพยาธิสภาพและลักษณะของเลือด เมื่อพบว่ามีหลอดเลือดงอกใหม่ผิดปกติ (Moya-Moya) แพทย์จะทำการอุดกั้นหลอดเลือดบริเวณนั้น ด้วยสารอุดหลอดเลือดขนาดเล็กขนาดประมาณ 50-100 ไมครอน โดยสายสวนดังกล่าวนั้นมีขนาดเพียง 0.7 มิลลิเมตรในส่วนปลาย และ 2.1 มิลลิเมตรในตำแหน่งที่สวนหลอดเลือด

สารอุดหลอดเลือด (Embolic agent)

ในปัจจุบันมีสารอุดหลอดเลือดหลายชนิด เเต่ชนิดที่ใช้เพื่อการอุดหลอดเลือดขนาดเล็กระดับจุลภาคนั้นคือ ยา Imipenam/Cilastatin, ซึ่งเป็นยาปฏิชีวนะที่มีการใช้มามากกว่า 30 ปี

จุดประสงค์สำหรับสายสวนหลอดเลือดนั้นเพื่อลดหลอดเลือดงอกใหม่ผิดปกติ (Moya-Moya) เหตุใดจึงใช้ยาฏิชีวนะในการอุดหลอดเลือด? ยาปฏิชีวนะชนิดนี้นั้นมีความจำเพาะในเรื่องการทำละลาย เนื่องจากเป็นตัวทำละลายได้ยากจึงกลายเป็นอนุภาคขนาดเล็กเมื่อผสมด้วยน้ำปริมาณน้อย เมื่อสารดังกล่าวถูกฉีดไปยังตำแหน่งที่มีความผิดปกติผ่านทางสายสวนหลอดเลือด ก็จะอุดกั้นหลอดเลือดขนาดเล็กที่มีความผิดปกติ ที่ไม่สามารถละลายได้เนื่องจากหลอดเลือดบริเวณนั้นมีการไหลเวียนของเลือดที่ไม่ดีร่วมด้วย

  สารอุดกั้นหลอดเลือดดังกล่าวสามารถทำให้หลอดเลือดปกติได้รับการบาดเจ็บ หรือเกิดขาดเลือดได้หรือไม่?  ในงานวิจัยก่อนหน้านี้ การรักษาวิธีข้างต้นในผู้ป่วยกว่า 5,000 คน พบว่าไม่มีรายงานเรื่องของความผิดปกติดังกล่าวแม้แต่หนึ่งราย สาเหตุหนึ่งอาจเป็นเพราะหลอดเลือดปกติที่มีตั้งแต่เกิด มีกลไกที่ช่วยให้เลือดไหลเวียนปกติได้อีกครั้ง แม้ว่าจะโดนอุดกั้นหลอดเลือดด้วยยาชนิดดังกล่าว